Jak bezpiecznie wyjść z głodówki?

Autor: Paula Łysakowska, dietetyk wspierający leczenie hospitalizacyjne pacjentów z zaburzeniami odżywiania, prowadzi poradniędietetyczną Zdrowie na Talerzu Źródło: https://www.zdrowie-na-talerzu.pl

Jak bezpiecznie wyjść  głodówki? Czyli kilka słów o powrocie do racjonalnego żywienia.

Terapia zaburzeń odżywienia  opiera się o różne elementy, jednym z podstawowych jest  regulacja i powrót do racjonalnego żywienia, bez głodówek. Brzmi banalnie, jednak dla wielu pacjentów z zaburzeniami odżywiania siadanie do posiłku wydaje się największym koszmarem. Lęk przed każdym kęsem paraliżuje, a wizja zjedzenia dodatkowej kanapki powoduje obawy i myśli „czy ciało staje się coraz większe” ?

Jakie są fakty?  Zatrzymaj się i zastanów co jest rzeczywistością, a co choroba każe widzieć?

1. Fizjologicznie masa ciała ulega wahaniom dobowym. Zatem ważenie się kilka razy dziennie nie jest wiarygodne.
2. Bezpośrednio po posiłku wygląd ciała jak i masa ciała może ulec chwilowej zmianie -podwyższeniu o ilość spożytego posiłku. Wartość ta nie świadczy o faktycznych parametrach. 
3. Żeby masa ciała mogła trwale wzrastać konieczny jest dodatni bilans kaloryczny.
   Ilość przyjmowanego paliwa musi przewyższać wydatki energetyczne.
   Zatem nie ma fizjologicznie możliwości, by masa ciała wzrosła od 1 kęsa kanapki.
4. Jeżeli wychodzisz z głodówki i systematycznie zwiększasz kaloryczność diety, masa ciała może ulegać stopniowemu podwyższeniu, dzieje się tak do momentu, gdy kaloryczność diety będzie równa dobowym wydatkom energetycznym (CPM) , wówczas masa ciała się stabilizuje. Pamiętajmy o punkcie pierwszym.
   Warto wiedzieć, że proces ten jest długi, a przyrost masy ciała stopniowy.
5. Bezpieczny przyrost masy ciała wynosi między 0,5- 1kg na tydzień, do momentu uzyskania należnej masy ciała.
6. Miarą powrotu do zdrowia dziewcząt i młodych kobiet jest pojawienie się miesiączki, występujące zwykle, gdy masa ciała osiągnie 90% masy należnej.
7. Miesięczne wahania masy ciała ( przy utrzymywaniu należnej masy ciała )między 2-3 kg, mieszczą się w granicach normy. To trochę jak z pulsem- pomiary nie są zawsze dokładnie takie same. Jednak ważne jest by utrzymywały zbliżone wartości.

Jak zatem wyjść z restrykcji żywieniowych?

1. Ważne jest przyjrzenie się od jakiego momentu zaczynamy. Mam na myśli Twoje samopoczucie, objętość posiłków, regularność i poziom restrykcji.
   Jeżeli Twoim punktem startowym jest 1000 kcal to od niego będziemy wychodzić.
2. Warto określić należną masę ciała – jest to najkorzystniejszy poziom masy ciała dla zachowania zdrowia. Należna masa ciała (kobiety) = wzrost [cm] – 100 – ((wzrost [cm] – 150) / 2)  Należna masa ciała (mężczyźni) = wzrost [cm] – 100 – ((wzrost [cm] – 150) / 4) To jest punkt do którego zdrowo jest dążyć.
3. Wylicz swoje zapotrzebowanie kaloryczne ( całkowita przemiana materii CPM) do wzoru podstaw należną masę ciała. Możesz skorzystać z dostępnych kalkulatorów.
   Całkowita przemiana materii to suma energii wydatkowanej na procesy życiowe i na aktywność zarówno dzienną jak i fizyczną. Zatem gdy podaż kaloryczna z jedzenia będzie równa energii wydatkowanej (CPM) wówczas osiągamy tzw „0” kaloryczne.
4. Wracając do naszego przykładu, jak rozpoczynamy żywienie od 1000kcal, to tygodniowo zwiększamy kaloryczność o 200kcal. Ważnym jest, by podwyższać kaloryczność stopniowo, za szybkie bądź za wysokie podnoszenie kaloryczności diety może skutkować pogorszeniem parametrów wątrobowych i objawami ze strony choćby przewodu pokarmowego tj zaparcia, wzdęcia, bóle brzuch, a także nudności, wymioty, uczucie wczesnej sytości i braku apetytu. Wartość energetyczną  diety zwiększamy do momentu osiągnięcia „0” kalorycznego czyli całkowitej przemiany materii liczonej na należna masę ciała i/łub do momentu osiągnięcia prawidłowej, bezpiecznej masy ciała. Co oznacza, że po osiągnieciu CPM, może okazać się konieczne dalsze podnoszenie kaloryczności posiłków, tak by utrzymać bezpieczny przyrost  i osiągnąć prawidłową masę ciała. Jak osiągniesz ten etap, z powodzeniem możesz wrócić do CPM
5. Wychodząc z restrykcji wybieraj produkty z grupy lekkostrawnych.
6. Przy stosowaniu długotrwałych głodówek o wartościach poniżej lub około 1000 kcal warto skorzystać z pomocy specjalisty. Przewlekłe restrykcje żywieniowe mogą być przyczyną zarówno niedoborów żywieniowych jak i zaburzeń hormonalnych. Zaś nieumiejętne zastosowanie interwencji żywieniowej poprzez błędny dobór produktów i niewłaściwe zbilansowanie żywienia może nieść za sobą przykre konsekwencje zdrowotne poczynając od zaburzenia pracy wątroby przez problemy żołądkowo- jelitowe, po refeeding syndrom.